سرنگها ابزارهای بسیار مهمی در پزشکی هستند و انواع مختلفی دارند که هر کدام برای تزریق یا کشیدن مایعات خاصی طراحی شدهاند. بیایید با هم انواع رایج سرنگ و کاربردهایشان را بررسی کنیم:
- سرنگهای یکبار مصرف (Disposable Syringes):
- ویژگی: اینها رایجترین نوع سرنگ هستند که پس از یک بار استفاده دور انداخته میشوند تا از انتقال عفونت جلوگیری شود. معمولاً از پلاستیک ساخته شدهاند و در حجمهای مختلف (مانند ۱ میلیلیتر، ۳ میلیلیتر، ۵ میلیلیتر، ۱۰ میلیلیتر و بالاتر) موجودند.
- کاربرد:
- تزریق داروها: برای تزریق عضلانی (IM)، زیر جلدی (SC) یا وریدی (IV) داروها.
- کشیدن مایعات: برای نمونهگیری خون یا کشیدن مایعات دیگر.
- واکسیناسیون: سرنگهای کوچکتر (معمولاً ۱ تا ۳ میلیلیتر) برای واکسنها استفاده میشوند.
- انسولین: سرنگهای مخصوص انسولین با درجهبندی دقیقتر برای اندازهگیری دوز انسولین.
- سرنگهای شیشهای (Glass Syringes):
- ویژگی: این سرنگها از شیشه ساخته شدهاند و برای استفاده مکرر طراحی شدهاند. البته باید استریل شوند. مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی دارند.
- کاربرد:
- محیطهای آزمایشگاهی: برای جابجایی دقیق مایعات شیمیایی یا نمونهها.
- دندانپزشکی: گاهی برای تزریق مواد خاص یا کشیدن مایعات.
- تزریق دوزهای بسیار دقیق: در برخی موارد که نیاز به دقت فوقالعاده بالاست.
- سرنگهای پیستوندار (Plunger Syringes):
- ویژگی: این عبارت در واقع به مکانیزم اصلی کار تمام سرنگها اشاره دارد؛ یعنی پیستونی که در داخل بدنه سرنگ حرکت میکند و مایع را به داخل یا خارج میکشد.
- کاربرد: همان کاربردهای کلی سرنگها.
- سرنگهای اتوماتیک (Automatic Syringes) / سرنگهای پرکننده خودکار (Auto-Syringes):
- ویژگی: این سرنگها مکانیزم خودکار دارند که به کاربر اجازه میدهد دوز مشخصی از دارو را با فشردن یک دکمه تزریق کند. اغلب برای تزریق دوزهای ثابت یا برای افرادی که نیاز به تزریق مکرر و آسان دارند، استفاده میشوند.
- کاربرد:
- اپیپن (EpiPen): برای تزریق اپینفرین در موارد واکنشهای آلرژیک شدید (آنافیلاکسی).
- تزریق داروهایی مانند هپارین یا انسولین: توسط بیمار در منزل.
- سرنگهای لور-لوک (Luer-Lock) و لور-اسلیپ (Luer-Slip):
- ویژگی: این تفاوت در نحوه اتصال سرسوزن به بدنه سرنگ است.
- لوئرلاک: سرسوزن دارای یک رزوه (پیچ) است که به رزوه سرنگ قفل میشود. این اتصال محکمتر است و از جدا شدن تصادفی سرسوزن جلوگیری میکند.
- لوئراسلیپ: سرسوزن به سادگی روی نوک سرنگ قرار میگیرد و با فشار جا میافتد. اتصال آن شلتر است.
- کاربرد:
- لوئرلاک: برای تزریقهای وریدی، سرنگهای حجیمتر، یا زمانی که نیاز به اتصال ایمن سرسوزن است (مانند تزریق تحت فشار).
- لوئراسلیپ: برای تزریقهای زیر جلدی و عضلانی که احتمال جدا شدن سرسوزن کمتر است و سرعت اتصال مهمتر است.
اجزای اصلی یک سرنگ:
- بدنه (Barrel): لوله پلاستیکی یا شیشهای که مایع در آن قرار میگیرد و دارای درجهبندی است.
- پیستون (Plunger): اهرم متحرک داخل بدنه که مایع را به جلو یا عقب میراند.
- سرسوزن (Needle): لوله فلزی نوک تیز که برای سوراخ کردن پوست و ورود به بافت استفاده میشود.
- درپوش سرسوزن (Needle Cap): برای محافظت از سرسوزن و حفظ استریل بودن آن.
- محافظ پیستون (Plunger Cap/Stopper): قسمتی لاستیکی در انتهای پیستون که باعث ایجاد خلاء و فشار میشود.
ثبت نظر